Pradawny wojownik, fałszywy cesarz, mściwy demon onryo - Dlaczego grób Taira no Masakado stoi w samym centrum Tokyo?
Grób wojownika sprzed 1000 lat w centrum Tokyo
Grób wojownika sprzed 1000 lat w centrum Tokyo
W ścisłym centrum Tokyo największej na świecie i najnowocześniejszych metropolii świata, dzielnicy Otemachi, między drapaczami chmur gigantów takich, jak Mitsubishi UFJ i Mitsui & Co., w cieniu lśniących biurowców, kryje się niewielki, ale bardzo zadbany grób, który ma już przeszło tysiąc lat. To miejsce, gdzie od setek lat Japończycy składają kwiaty, błagają, przepraszają. Grób ten należy do Taira no Masakado – samuraja, który ponad tysiąc lat temu wstrząsnął Japonią swoim buntem przeciw cesarzowi. Ale to nie koniec jego historii. Po śmierci Masakado stał się czymś znacznie więcej niż tylko buntownikiem – jego duch przerodził się w mściwego ducha onryō, którego gniew do dziś jest uważany za źródło licznych katastrof nawiedzających Tokyo.
Podążając za historią samuraja Masakado, jednocześnie poznamy świat Japonii okresu Heian X wieku, gdzie władzę cesarza podkopywały ambicje lokalnych możnowładców, a klasa samurajów dopiero się kształtowała. To czas pełen chaosu, wojen i zdrad, gdy odległe prowincje, takie jak Kanto, były w istocie niezależnymi terytoriami rządzonymi przez wpływowych lokalnych wodzów. To właśnie tam Masakado ogłosił się cesarzem, rzucając wyzwanie samej stolicy, Kyoto, i rozpoczynając serię wydarzeń, które doprowadziły do jego śmierci – a później, jak mówią legendy, do jego zemsty zza grobu.
Ale co sprawia, że ten upadły samuraj stał się yōkaiem, który do dziś budzi lęk? Jego odcięta głowa, która miała być symbolem klęski, stała się przedmiotem strachu, gdy według legend odżyła i zaginęła, by odnaleźć się setki kilometrów dalej, w wiosce, która wkrótce miała stać się centrum wschodzącego Tokyo. Duch Masakado nie znalazł spokoju – każda próba zlekceważenia jego grobu, każda ingerencja w jego miejsce spoczynku kończyła się katastrofą: trzęsieniami ziemi, pożarami, a nawet śmiertelnymi wypadkami. Do dziś grób Masakado w Otemachi, w ścisłym centrum Tokyo, pozostaje miejscem, które odwiedzają ci, którzy chcą przebłagać jego gniew, modląc się, by samuraj-nieumarły nie sprowadził nieszczęścia na miasto. Dlatego też grób jest nie do ruszenia – nawet dla takich gigantów finansowych, jak Mitsui, czy Mitsubishi i spokojnie sobie trwa w samym centrum Tokyo.
Poznajmy zatem historię tego niezwykłego człowieka, który zapisał się w historii, jako zuchwały samuraj, mściwy duch onryō, potężny yōkai, a nawet legenda miejska.
Japonia okresu Heian
Okres Heian (794–1185) to czas, w którym Japonia była pod panowaniem silnej, choć odizolowanej od problemów prowincji władzy cesarskiej. Stolicą państwa było Heian-kyō (dzisiejsze Kyoto), gdzie cesarz i arystokracja z rodu Fujiwara rządzili krajem, otaczając się luksusem, sztuką i literaturą. Dwór cesarski kwitł w przepychu, a cesarscy urzędnicy, w jedwabnych szatach zdobionych haftami przedstawiającymi kwitnące sakury i ume, żyli w świecie poezji i ceremonii picia herbaty, oderwanych od brutalnej rzeczywistości życia na prowincji. Heian-kyō emanowało spokojem, harmonią i wyrafinowaną kulturą, podczas gdy setki kilometrów od stolicy Japonia tonęła w chaosie.
Na dalekich terenach, z dala od pałacowych murów, w regionach takich jak Kantō czy Mutsu, życie wyglądało zupełnie inaczej. Rządy na prowincji były w rękach lokalnych gōzoku (tacy wcześniejsi daimyō) – możnowładców z potężnych rodów ziemskich, które coraz częściej rywalizowały o wpływy i władzę, nie zważając na cesarskie prawo. Rządzący w Heian-kyō byli zbyt zajęci sprawami dworskimi, by skutecznie nadzorować oddalone tereny, co prowadziło do zaniku władzy centralnej. Na tych peryferiach, gdzie cesarska kontrola była iluzoryczna, rodziła się nowa siła – samurajowie.
Dokładniej zaś, przed upowszechnieniem się nazwy samurai w sensie, w jakim ją znamy dziś, wojowników nazywano inaczej - bushi (武士 – „człowiek walczący”, czyli wojownik). Byli oni klasą wojowników, którzy wyłonili się z potrzeby obrony lokalnych posiadłości i utrzymania porządku na rozległych, często niebezpiecznych ziemiach. To oni, na zlecenie swoich panów, walczyli z bandytami, buntownikami i rywalizującymi rodami. Z biegiem czasu ich wpływy rosły, a lojalność wobec cesarza ustępowała miejsca lojalności wobec lokalnych wodzów. Wojownicy tacy jak Taira no Masakado, Taira no Sadamori czy Minamoto no Yoritomo przestali być jedynie sługami cesarza – zaczęli tworzyć swoje własne, niemal niezależne królestwa.
To właśnie w tym okresie, gdy cesarz w Heian-kyō śnił o harmonijnym świecie opartym na zasadach konfucjanizmu i buddyzmu, na prowincji rozgrywały się krwawe bitwy o władzę i terytoria. Na polach Kantō, pośród szumiących lasów bambusowych i rozległych mokradeł, rodziły się nowe ambicje – ambicje, które miały zmienić oblicze Japonii. Kształtowanie się nowego porządku, w którym klasa wojowników stawała się coraz silniejsza, zainicjowało powolny upadek cesarskiej władzy i początek ery samurajów.
Kim był Masakado?
Taira no Masakado (平将門) urodził się w szlachetnym rodzie Taira, którego korzenie sięgały samego cesarza Kanmu. Jego dzieciństwo, spędzone w domostwach rodowej fortuny, naznaczone było nie tylko przywilejami, ale także świadomością, że w świecie polityki i wojen trzeba walczyć o swoje miejsce. Masakado nie był pierworodnym synem, więc od najmłodszych lat widział, jak starsi krewni zajmują najważniejsze stanowiska, podczas gdy on, choć odważny i zdolny, pozostawał w ich cieniu. Napięcie między członkami rodu było wyczuwalne, a wśród korytarzy rodowych posiadłości i na dziedzińcach, gdzie ćwiczył walkę na tachi (poprzednik późniejszej katany, dłuższy i bardziej zakrzywiony), czuł narastające napięcie rywalizacji o władzę.
Już jako młodzieniec Masakado wyjechał do stolicy, Heian-kyō, z ambicją zrobienia kariery w cesarskiej administracji. Miasto zachwycało go swoim przepychem – pałace ze złoconymi dachami, dostojne ceremonie, jedwabne szaty arystokratów. W jego oczach była to esencja wszystkiego, czego pragnął. Chciał zdobyć prestiżowe stanowisko w Kebiishi – elitarnej cesarskiej policji, która dbała o porządek w stolicy. Ale mimo jego talentów i szlachetnego pochodzenia, drzwi do kariery pozostały zamknięte. Dwór cesarski, pełen intryg i układów, był dla Masakado jak labirynt, w którym nie mógł znaleźć drogi dla siebie.
Rozczarowany, wrócił na wschód, do rodzinnych stron – do regionu Kantō. To tam, na rozległych równinach, pośród mglistych lasów i dzikiej natury, jego życie miało nabrać tempa. Kantō było miejscem, gdzie cesarska kontrola była słaba, a lokalni możnowładcy – tacy jak rodzina Masakado – rządzili praktycznie niezależnie. Ambicje wśród rodów były wielkie, a krew nie zawsze oznaczała lojalność. Wkrótce Masakado znalazł się w samym centrum burzy – jego wujowie zaczęli podważać jego pozycję i roszczenia do ziem ojca. Konflikt z jednym z nich, Taira no Yoshikane, przerodził się w otwartą wojnę domową.
Walki były krwawe i zacięte, ale Masakado zwyciężył, choć nie był to koniec. Każdy kolejny konflikt był coraz bardziej brutalny, a Masakado stawał się coraz bardziej bezwzględny, jego ambicje zaś rosły szybko. Wciąż jednak tliła się w nim gorycz – świadomość, że jego własna krew zdradziła go dla władzy i bogactwa. To poczucie zdrady i niesprawiedliwości zaprowadziło go na ścieżkę, z której nie było powrotu – ścieżkę, na której wkrótce miał ogłosić się cesarzem, rzucając wyzwanie całej Japonii.
Masakado na ścieżce wojny
Wśród mglistych pól i nizin Kantō, z dala od słabnącej władzy cesarza, mógł budować swoją własną potęgę. Jego gniew na krewnych, którzy go zdradzili, i frustracja wobec stolicy, która zamknęła przed nim drzwi, wkrótce zamieniły się w ambicję. Masakado wiedział, że nie będzie drugim członkiem rodu, żyjącym w cieniu bogatszych i bardziej wpływowych krewnych – miał plan. Prowincje Kantō, zaniedbane przez cesarską administrację, były miejscem pełnym chaosu, ale i potencjału.
Rebelia rozpoczęła się w 935 roku, gdy Masakado zdecydował się na brutalny akt zemsty wobec swoich krewnych, którzy odebrali mu ziemie należne po ojcu. Jego wujowie, zwłaszcza Taira no Yoshikane, byli pierwszymi na liście jego wrogów. Konflikt, który rozpoczął się jako rodzinny spór o ziemię, szybko przerodził się w coś o wiele większego – wojnę domową na skalę regionalną. Masakado, ze swoim przenikliwym umysłem wojownika i stratega, wykorzystał każdą okazję, by zdobywać sojuszników wśród lokalnych możnowładców oraz chłopów, którzy cierpieli pod ciężarem nieefektywnej i skorumpowanej władzy cesarskich namiestników.
Na czele niewielkiej armii, Masakado wyruszył na kampanię wojenną, która miała na zawsze zmienić losy regionu Kantō. Jego pierwsze starcie z wojskami wroga miało miejsce w Makabe, na granicy Hitachi i Shimōsy, gdzie jego wrogowie, synowie Minamoto no Mamoru, zasadzili się na niego. Masakado, mimo przeważających sił wroga, odniósł zwycięstwo. Później, z determinacją i dziką pasją, palił wsie należące do wrogów i grabił ich posiadłości, siejąc postrach. Ziemie jego krewnych stały się teraz areną jego triumfu.
Jednak to, co miało być jedynie aktem zemsty, szybko przerodziło się w pełnoprawną rebelię przeciwko cesarskiej władzy. Masakado wiedział, że jego siła nie leży tylko w liczbie wojowników, ale w sercach ludzi, którzy widzieli w nim wybawcę. Był mistrzem propagandy – przedstawiał się jako ten, który walczy z niesprawiedliwością, który przeciwstawia się zepsutym namiestnikom cesarskim, drenującym zasoby regionu. Wkrótce lud Kantō zaczął widzieć w Masakado nie tylko wojownika, ale lidera, który miał potencjał zjednoczyć wschodnią Japonię.
Masakado cesarzem Japonii
W roku 939, po serii błyskawicznych zwycięstw militarnych, Taira no Masakado postanowił dokonać kroku, który wstrząsnął Japonią. Zwyciężywszy w bitwach o prowincje Shimōsa, Kōzuke i Shimotsuke, jego ambicje wykraczały już poza rodzinną rywalizację. Zdradzony przez krewnych i ignorowany przez cesarską władzę, Masakado uznał, że przyszłość należy do niego. W akcie, który był zarówno niezwykłą odwagą, jak i niebywałą zuchwałością, ogłosił się "nowym cesarzem" Japonii. Był to pierwszy raz w historii tego kraju, kiedy ktoś otwarcie podważył boski autorytet cesarza zasiadającego na tronie w Heian-kyō, twierdząc, że to on – Masakado – ma prawo do władzy nad Japonią.
Podczas koronacji, Masakado głosił, że jego roszczenia nie opierają się jedynie na sile miecza, ale na boskim prawie, które miała mu przekazać bogini słońca Amaterasu, uważana za przodkinię rodu cesarskiego. W ten sposób Masakado próbował uzasadnić swoją uzurpację nie tylko jako akt militarnej siły, ale jako wypełnienie boskiego przeznaczenia. Koronacja była symbolicznym momentem, w którym Masakado zapowiedział nowy porządek w Japonii, twierdząc, że cesarz w Heian-kyō utracił swoje prawo do rządzenia. Zjednoczył pod swoim sztandarem osiem prowincji wschodniej Japonii, stając się de facto niezależnym władcą tej części kraju. Dzięki swojej charyzmie i umiejętnościom strategicznym, zyskał poparcie zarówno wśród wojowników bushi, jak i chłopów, którzy widzieli w nim wybawcę od korupcji i ucisku cesarskich namiestników.
Jednak ta decyzja była również aktem bezprecedensowej odwagi, który postawił Masakado na kursie kolizyjnym z potężnym dworem cesarskim w stolicy oraz wszystkimi jego zwolennikami. Cesarz Suzaku i jego doradcy, zwłaszcza z wpływowego rodu Fujiwara, byli oburzeni i natychmiast podjęli kroki, by stłumić tę rebelię. Masakado nie tylko podważył autorytet cesarza, ale rzucił wyzwanie całemu systemowi politycznemu Japonii, który od wieków opierał się na boskim pochodzeniu cesarzy. Jego bunt przekształcił się w otwartą wojnę przeciwko całemu cesarstwu, a jego ambitny plan rządzenia Japonią miał wkrótce zakończyć się dramatycznym finałem.
Cesarz ogłosił go buntownikiem i zdrajcą, a jego głowa została wyceniona na złoto (a dokładniej na 10,000 mon, czyli 40 ryō złota – była to zawrotna suma, za którą można by było kupić znaczne włości ziemskie albo wynająć kilkudziesięciu samurajów na jedną kampanię wojenną).
Na czele wojsk cesarskich stanął kuzyn Masakado, Taira no Sadamori, którego ojciec zginął z rąk Masakado. Sadamori pragnął zemsty, a także chciał udobruchać cesarza, aby ten nie karał za zuchwałośc Masakado całego rodu, tylko samego winowajcę. Do wojsk cesarskich dołączył również Fujiwara no Hidesato, potężny arystokrata, który miał własne interesy w tym, by zakończyć rebelię.
Masakado zapłaci głową
Ostatnie, decydujące starcie miało miejsce na równinach Shimōsa, w pobliżu dzisiejszego Chiby. Wczesnym rankiem siły Masakado, choć wyczerpane po długiej kampanii, stawiły czoła armii Fujiwary i Sadamoriego. Masakado, jak zawsze, stał na czele swoich ludzi, ubrany w pełną zbroję, z tachi w ręku i niepowstrzymaną determinacją wymalowaną na licu. Chociaż jego wojska były mniej liczne, miały walczyć z desperacją ludzi, którzy wiedzieli, że nie ma już odwrotu. Masakado, mistrz strategii, rozkazał zorganizować zasadzki i szybkie ataki na flankach wroga, mając nadzieję, że uda się osłabić morale przeciwnika.
Jednak jego przeciwnicy byli przygotowani. Fujiwara no Hidesato, doświadczony dowódca, wiedział, że decydującym czynnikiem będzie zdrada. I zdrada nadeszła – kilku zaufanych doradców Masakado przeszło na stronę wroga, ujawniając krytyczne informacje o pozycjach wojsk i strategii buntownika. Gdy wybuchła bitwa, armia Masakado szybko znalazła się w pułapce. Cesarz Suzaku obiecał złoto i ziemię tym, którzy pomogą stłumić bunt, a wśród dowódców Masakado narastały podejrzenia i nieufność.
Bitwa była brutalna – powietrze wypełniał brzęk tachi, huk łamanych włóczni i krzyki walczących. Masakado, walcząc z furią i odwagą, która była jego znakiem rozpoznawczym, wciąż wierzył, że może zwyciężyć. Przemieszczał się po polu bitwy na swoim koniu, prowadząc ataki i osobiście stawiając czoła wrogom. Jednak w momencie, gdy wydawało się, że fortuna może się jeszcze odwrócić, wydarzyło się coś, co zaważyło na jego losie.
W ferworze walki, Masakado został nagle trafiony strzałą – cios był śmiertelny, prosto w czoło (na podstawie kronik Shōmonki - 将門記). Upadł z konia, a jego ludzie, widząc upadek swojego przywódcy, zaczęli się rozpraszać. Chociaż wokół niego trwała wciąż zacięta walka, los był już przesądzony. Jego śmierć była nie tylko wynikiem militarnej siły wroga, ale przede wszystkim zdrady. Taira no Masakado, buntownik, który rzucił wyzwanie cesarstwu, zginął na polu walki, opuszczony przez tych, którym ufał.
Jego odcięta głowa została triumfalnie przetransportowana do Heian-kyō, gdzie cesarz Suzaku nakazał wystawienie jej na widok publiczny. Zawieszona na palu, miała stanowić przestrogę dla każdego, kto odważyłby się rzucić wyzwanie władzy cesarskiej. Ale choć Masakado zginął, jego duch nie zaznał spokoju – narodziła się legenda o jego gniewie.
Masakado demon
Po śmierci Taira no Masakado, Japonia nie zaznała spokoju. Jego głowa, triumfalnie odcięta i przetransportowana do stolicy, stała się symbolem klęski buntownika. Lecz to, co miało być przestrogą dla innych, szybko zamieniło się w coś o wiele bardziej niepokojącego.
Mieszkańcy Heian-kyō zaczęli szeptać o dziwnych wydarzeniach – odcięta głowa Masakado, zamiast rozkładać się jak każda inna, nie tylko zachowała swój groźny wyraz, ale podobno jej oczy poruszały się, a usta cicho wypowiadały przekleństwa. Legenda mówi, że nocami duch Masakado nawiedzał stolicę, rzucając klątwy na tych, którzy mieli go zdradzić, domagając się odnalezienia swojego ciała.
Jednak to, co naprawdę przeraziło ludzi, wydarzyło się później. Pewnej nocy, przy dźwięku burzy, głowa Masakado oderwała się od miejsca, w którym była wystawiona, i wzbiła się w powietrze, lecąc na wschód. Krążyła nad Japonią, aż wreszcie spoczęła w małej wiosce rybackiej Shibazaki (芝崎) – miejscu, które później miało stać się wielkim miastem Edo, a następnie Tokyo. Miejscowi wieśniacy, przerażeni tym, co znaleźli, złożyli głowę buntownika do grobu, otaczając ją specjalnymi zaklęciami, by powstrzymać jego powrót.
Jednak duch Masakado nie dał się tak łatwo ujarzmić. Każde nieszczęście, jakie spotykało mieszkańców Edo – od trzęsień ziemi po nagłe pożary – było przypisywane jego mściwemu duchowi. Miejsce jego pochówku w dzielnicy Otemachi stało się centrum kultu, gdzie ludzie składali ofiary i modlitwy, by ułagodzić gniew wojownika. Klątwy, które mu przypisywano, były potężne – w 1874 roku, gdy rząd zignorował jego grób, budując na tym miejscu Ministerstwo Finansów, budynek spłonął. Kolejne próby zignorowania świętości grobu Masakado kończyły się tragicznie dla miasta, przykładem może być straszne trzęsienie ziemi w 1923 roku, również przypisywane gniewnemu duchowi Masakado. A to nie był koniec – kolejne próby naruszenia grobu kończyły się tajemniczymi wypadkami, śmiercią urzędników i klęskami.
Duch Masakado, jako jeden z trzech najpotężniejszych onryō – mściwych duchów w Japonii – budził strach przez wieki. Co kilka lat, gdy tylko nieopatrznie lub celowo zaniedbano jego miejsce spoczynku, dochodziło do katastrof. W 1940 roku, w tysiącletnią rocznicę jego śmierci, piorun uderzył w pobliski budynek, niszcząc go doszczętnie. Od tamtej pory w Otemachi, w samym sercu nowoczesnego Tokyo, każdy z szacunkiem przechodzi obok małego, niepozornego grobu Masakado, składając ofiary – kwiaty, monety, a czasem nawet modlitwy.
Mimo upływu wieków, duch Masakado wciąż żyje w legendach. Jego gniew jest wciąż obecny, a każdy, kto zaniedba jego kult, może spodziewać się nieszczęść. To miejsce, gdzie tysiąc lat temu wieśniacy złożyli jego głowę, stało się centrum jednego z najpotężniejszych i najbardziej tajemniczych kultów w całej Japonii.
Czym jest gniewny duch Masakado?
Taira no Masakado to postać, której duch wplata się w różne tradycje japońskiego folkloru, przez co trudno jednoznacznie go zaklasyfikować. Z jednej strony, wiele źródeł określa go jako onryō (怨霊) – mściwego ducha, który po śmierci wraca, aby zemścić się na tych, którzy go skrzywdzili, a także rzuca klątwy na całą społeczność. Jego gniew, związany z niesprawiedliwościami, które go spotkały za życia, sprawia, że idealnie wpisuje się w tę kategorię.
Z drugiej strony, Masakado czasami jest postrzegany jako yōkai – nadnaturalna istota, której siła wykracza poza zwykłe duchy. Mimo że yōkai zazwyczaj nie są związani z konkretnymi osobami zmarłymi, legendy o Masakado często przypisują mu nadprzyrodzone zdolności, jak ożywienie odciętej głowy i rzucanie potężnych klątw. Trudność w przypisaniu Masakado do jednej kategorii odzwierciedla jego unikalną pozycję w japońskim folklorze – jego historia łączy elementy zarówno tradycyjnych duchów mścicieli, jak i bardziej mistycznych, nadnaturalnych istot.
Z duchem Masakado wiąże się wiele legend, przyjrzyjmy się trzem najpopularniejszym z nich.
Legenda o Takiyasha-hime i szkieletonowym demonie
Po śmierci Taira no Masakado jego córka, Takiyasha-hime (hime, czyli księżniczka), nie zamierzała się poddać. Zamiast żyć w cieniu porażki ojca, Takiyasha przeniosła się do ruin zamku swojego ojca w prowincji Shimōsa. Tam, pośród zrujnowanych murów, które niegdyś były symbolem potęgi Masakado, oddała się studiowaniu starożytnych zaklęć i magii. W legendach przedstawiana jest jako potężna czarownica, która dzięki nadprzyrodzonym mocom miała kontynuować walkę o wolność regionu Kantō.
Według opowieści, Takiyasha nie była sama. Duch jej ojca miał pojawiać się w ruinach, przekazując jej siłę i wskazówki, jak kontynuować jego dzieło. W kluczowym momencie, kiedy siły cesarskie zaczęły zbliżać się do jej siedziby, Takiyasha użyła starożytnego zaklęcia, aby przywołać demona – gigantyczny, demoniczny szkielet, który miał siać przerażenie wśród wrogów. Warto podkreślić, że w japońskiej mitologii szkielety są potężnymi symbolami śmierci i zemsty, a Takiyasha, posługując się nimi, udowadniało swoją wielką moc.
Legenda ta została uwieczniona w słynnym drzeworycie Utagawy Kuniyoshiego z 1851 roku, gdzie ogromny szkielet atakuje żołnierzy, którzy przybyli, by schwytać Takiyashę. Jej postać symbolizuje nie tylko siłę, ale i mściwość ojca zza grobu.
Legenda o rytuale harae
Po wielkim trzęsieniu ziemi w Kantō w 1923 roku, które zniszczyło znaczną część Tokyo, mieszkańcy miasta zaczęli szeptać, że za katastrofą stoi gniewny duch Taira no Masakado. Od lat zaniedbywano jego grób, a na miejscu, gdzie spoczywała jego odcięta głowa, wybudowano nowe budynki rządowe. Klątwa Masakado zaczęła przyciągać uwagę, zwłaszcza po serii tajemniczych zgonów i wypadków, które miały miejsce wśród urzędników pracujących na terenie, gdzie kiedyś znajdował się jego grób. Interpretacja tych wydarzeń było jednoznaczne – duch buntownika nie zaznał spokoju.
W odpowiedzi na narastające niepokoje, władze Tokyo zwróciły się do kapłanów z świątyni Kanda Myōjin, aby przeprowadzili specjalne rytuały oczyszczające (祓 – harae). Kanda Myōjin była świątynią, która od wieków miała związek z kultem Masakado, dlatego jej kapłani byli odpowiedzialni za uspokojenie jego gniewu. W ramach ceremonii złożono ofiary z ryżu, sake i kadzidła, a kapłani odprawili skomplikowane rytuały, recytując starożytne zaklęcia mające na celu ułagodzenie mściwego ducha. Ponadto, zebrano środki, by odbudować zniszczony grób Masakado, przywracając mu należyty szacunek.
Legendy mówią, że po tych rytuałach duch Masakado przestał nawiedzać Tokyo na jakiś czas, a mieszkańcy poczuli ulgę. Jego grób w Otemachi został ponownie otoczony szacunkiem, a kapłani regularnie przeprowadzali rytuały oczyszczające, aby zapobiec dalszym nieszczęściom. Mimo to, wierzono, że każda próba naruszenia tego miejsca – czy to przez budowę, czy zlekceważenie jego kultu – może obudzić gniew wojownika, który nigdy nie zapomniał o zdradach, jakich doświadczył za życia.
Legenda o przemianie Masakado w bóstwo opiekuńcze
Według tej legendy, po wiekach klątw i mściwego nawiedzania Tokyo, duch Taira no Masakado zyskał nieoczekiwany status. Zamiast być jedynie onryō (mściwym duchem), Masakado został uznany za kami, czyli bóstwo opiekuńcze, czczone w świątyni Kanda Myōjin. Historia ta mówi, że mieszkańcy Edo (dzisiejszego Tokyo) zaczęli widzieć w Masakado nie tylko ducha pełnego gniewu, ale również patrona, który mógłby ich chronić, jeśli zostanie odpowiednio uhonorowany.
Wierzenia te wzmocniły się szczególnie w czasach Edo (1603–1868), kiedy to Masakado został oficjalnie włączony do panteonu bóstw Kanda Myōjin. Świątynia ta, położona niedaleko zamku Edo, była jednym z najważniejszych miejsc kultu dla samurajów, rzemieślników i kupców. Masakado, dawny buntownik, stał się symbolem ochrony miasta, a jego duch, który wcześniej wzbudzał strach, teraz był wzywany do ochrony przed nieszczęściami i klęskami żywiołowymi.
Jednak legenda mówi, że aby Masakado mógł pełnić funkcję opiekuńczego bóstwa, potrzebował regularnych rytuałów i ofiar. Dlatego też mieszkańcy Edo organizowali wielkie festiwale, podczas których składano ofiary i modlono się o jego łaskę. Do dziś w Tokyo odbywa się w lata nieparzyste w połowie maja Kanda Matsuri, jeden z większych festiwali w Japonii, który ma na celu uczczenie bóstw Kanda Myōjin, w tym Taira no Masakado. Dzięki tym rytuałom i regularnym obchodom, Masakado miał łagodzić swoje gniewne zapędy i stać się opiekunem stolicy, chroniąc ją przed katastrofami.
Historia żyje
Taira no Masakado to postać, której wpływ wykracza daleko poza karty historycznych kronik. Jego życie i śmierć odzwierciedlają nie tylko burzliwą rzeczywistość polityczną okresu Heian, ale również głębokie korzenie japońskiej kultury, w której duchy przeszłości wciąż mają realny wpływ na teraźniejszą kulturę. Masakado, który rozpoczął swoją drogę jako ambitny wojownik dążący do władzy, stał się symbolem zarówno buntu, jak i siły nieugaszonego gniewu. Po śmierci przekształcił się w onryō – mściwego ducha, którego legenda wciąż żyje i co i raz odradza się w kolejnych grach video czy filmach.
Dla współczesnych mieszkańców Tokyo, Masakado nie jest jedynie postacią z odległej historii. Jego grób w Otemachi, otoczony drapaczami chmur, stanowi nie tylko pamiątkę po przeszłych wydarzeniach, ale także symbol szacunku do tradycji. Tradycji, której dotknąć boją się nawet korporacje takie, jak Matsui. Grób stoi niewzruszony w samym centrum jednej z najdroższych dzielnic jednego z najdroższych miast świata, gdzie cena takiej nieruchomości osiąga absolutnie astronomiczne kwoty. I pewnie długo jeszcze będzie stał.
未開 ソビエライ
Mike Soray
(Michał Sobieraj)
未開 ソビエライ
Pasjonat kultury azjatyckiej z głębokim uznaniem dla różnorodnych filozofii świata. Z wykształcenia psycholog i filolog - koreanista. W sercu programista (gł. na Androida) i gorący entuzjasta technologii, a także praktyk zen i mono no aware. W chwilach spokoju hołduje zdyscyplinowanemu stylowi życia, głęboko wierząc, że wytrwałość, nieustający rozwój osobisty i oddanie się swoim pasjom to mądra droga życia. Autor książki "Silne kobiety Japonii" (>>zobacz)
Osobiste motto:
"Najpotężniejszą siłą we wszechświecie jest procent składany." - Albert Einstein (prawdopodobnie)
Mike Soray
(aka Michał Sobieraj)
Napisz do nas...
Ciechanów, Polska
dr.imyon@gmail.com
___________________
inari.smart
Chcesz się podzielić swoimi przemyśleniami czy uwagami o stronie lub apce? Zostaw nam wiadomość, odpowiemy szybko. Zależy nam na poznaniu Twojej perspektywy!