Najpierw spotkaliśmy się pod DOSem

Scorpiona pamiętamy od początku – od tego przełomowego dnia 1992, kiedy Mortal Kombat debiutowało (dla tych nielicznych szczęśliwców – na automaty, dla większości z nas – trochę później na DOSa, ewentualnie na Amigę). Nie długo później mogliśmy poznać tego ninję w genialnym (ja wiem, że kiczowatym, ale to lata 90-te) filmie aktorskim. Jego znakiem rozpoznawczym był od początku hak na łańcuchu. To właśnie Scorpion, wykrzykując swoje słynne "Get over here!" przekształcił proste narzędzie rolnicze z Japonii w ikonę popkultury na dziesięciolecia. Jego „hak” nie jest bowiem hakiem, tylko: kunai - narzędziem śmierci w świecie cyfrowych aren, ale też przedmiotem o bogatej historii, sięgającej feudalnej Japonii.

Kunai, z początku służące jako prosty instrument rolniczy, z czasem zyskało nowe życie w rękach japońskich ninja - tych legendarnych szpiegów i zabójców średniowiecznej Japonii. Dzięki swojej prostocie i wszechstronności, kunai przekształciło się z narzędzia do kopania w wielofunkcyjną broń. Właśnie ta metamorfoza z prostego przyrządu w potężną broń odzwierciedla nie tylko innowacyjność japońskich wojowników, ale również głęboką symbolikę ninjutsu, która przenika japońską kulturę - transformację, adaptację i przetrwanie.

W tym artykule zapraszamy Was, drodzy czytelnicy, do zgłębienia historii broni typu kunai – tak, aby po prostu wiedzieć więcej o tym wycinku rzeczywistości – zarówno od strony historii Japonii, jak i krwawych gier video. Odkryjemy nie tylko jego historyczne korzenie i ewolucję, ale także to, jak te dawne narzędzie przekształciło się w nieodłączny element popkultury, w dużej mierze dzięki Scorpionowi z Mortal Kombat. Połączymy wiedzę historyczną z pasją do gier wideo, aby pokazać, jak dawne tradycje wpływają na naszą współczesną rozrywkę i kulturę. Przygotujcie się na podróż, która łączy przeszłość z teraźniejszością, tradycję z nowoczesnością, a feudalną Japonię z fantazyjnymi fatalami.

Kunai – co to i skąd pochodzi?

Kunai, skromne w formie, lecz bogate w historii, jest słowem, które w japońskim leksykonie wojennym i rolniczym odgrywa swoją rolę. Pochodzenie tego terminu sięga setek lat wstecz, a jego znaczenie ewoluowało bardzo na przestrzeni wieków.

Etymologia

Słowo „kunai” (苦無) składa się z dwóch kanji: „ku” (苦), oznaczającego cierpienie, ból lub trud, oraz „nai” (無), co oznacza brak lub nieistnienie. Chociaż etymologia może sugerować negatywny kontekst, w praktyce kunai reprezentuje narzędzie przetrwania i adaptacji, zdolne do przekształcania trudności w zaletę. W kontekście rolniczym, gdzie kunai miało swoje początki, nazwa może odzwierciedlać trudy pracy na roli, ale jednocześnie niezbędność narzędzia w codziennych zmaganiach o przetrwanie.

Skromne początki

Kunai zaczęło swoje życie jako narzędzie rolnicze, wykorzystywane do kopania i sadzenia. Jego prosta, ale efektywna konstrukcja sprawiła, że z biegiem czasu stało się ono wszechstronnym instrumentem w rękach tych, którzy potrafili docenić jego potencjał poza rolnictwem. W feudalnej Japonii, gdzie status społeczny często definiował dostęp do broni, kunai stało się cennym zasobem dla tych na niższych szczeblach hierarchii.

W rękach shinobi

Wojownicy cienie, ninja, przyjęli kunai nie tylko jako broń, ale jako narzędzie uniwersalne - do wspinaczki, jako dłuto czy nawet improwizowany nóż. Kunai, dzięki swoim małym rozmiaromi i łatwości w ukryciu, doskonale nadawało się do zadań wymagających dyskrecji i szybkości. Na polu bitwy kunai mogło służyć jako broń w zwarciu lub, po przywiązaniu do liny, jako narzędzie do wspinaczki czy nawet jako improwizowana broń rzucana. W rękach ninja, kunai było symbolem zaradności i kreatywności - cech, które były cenione w ich niebezpiecznym rzemiośle. I, jego największa zaleta – było wszędzie dostępne, dla każdego rolnika, więc posiadanie go nie demaskowało szpiega-ninja, który udawał prostego chłopa.

Kunai, pierwotnie narzędzie rolnicze, znalazło swoje miejsce w różnorodnych aspektach życia feudalnej Japonii, przenikając przez warstwy społeczne z rolników do samurajów i, najbardziej znamiennie, do ninja. Jego uniwersalność i dostępność sprawiły, że stało się ono przedmiotem innowacji w rękach tych, którzy poszukiwali zarówno prostoty, jak i efektywności w swoim rzemiośle.

Różne zastosowania

Innowacyjność ninja w zastosowaniu kunai:

▫ Wspinaczka: Przywiązując liny do kunai, ninja mogli używać ich jako kotwic do wspinaczki lub przekraczania przeszkód (i to prawdopodobnie jest inspiracja, którą później twórcy Mortal Kombat wykorzystali w kreowaniu postaci Scorpiona)

▫ Broń miotana: Choć rzadziej używane w ten sposób, kunai mogły służyć jako broń rzucana w sytuacjach, gdy bezpośredni kontakt był niewskazany.

▫ Wytrych, scyzoryk, narzędzie wielofunkcyjne: Otwieranie zamków, wykrywanie pułapek, a nawet rycie znaków w kamieniu i drewnie – kunai było narzędziem wszechstronnym, które mogło służyć różnym celom w zależności od potrzeb.

Scorpion...

Scorpion, którego prawdziwe imię to Hanzo Hasashi, jest jedną z najbardziej charakterystycznych postaci w serii gier Mortal Kombat. Jako duch z zaświatów, poszukuje zemsty za śmierć swojej rodziny i członków swojego klanu, zamordowanych przez Sub-Zero z klanu Lin Kuei. Ta opowieść o zemście jest centralnym motywem dla postaci Scorpiona, przewijającym się przez wiele gier serii.

Kunai w Mortal Kombat stało się charakterystyczną bronią Scorpiona. Przez lata, jego kunai przeszło kilka ewolucji zarówno pod względem designu, jak i funkcjonalności:

▫ Początki: W pierwszych grach Mortal Kombat, kunai Scorpiona przedstawiane było jako prosty metalowy szpic na końcu łańcucha, który wojownik wyrzucał w kierunku przeciwnika, aby przyciągnąć go do siebie i wykonać kombinację ataków. Przypominał tym najprostsze projekty kunai znane z Japonii feudalnej, kiedy kunai było dopiero co zaadaptowane z narzędzia rolniczego do sztuki ninjutsu.

▫ Mortal Kombat X i XI: W nowszych odsłonach serii, kunai oraz jego zastosowanie stają się bardziej zróżnicowane. Scorpion wykorzystuje kunai nie tylko do przyciągania przeciwników, ale również jako broń miotaną, a nawet łączy go z łańcuchami w spektakularnych kombinacjach ataków.

▫ Adaptacje filmowe: W filmach Mortal Kombat z lat 90. kunai Scorpiona otrzymało unikalny twist, stając się żywym, wężopodobnym stworzeniem, które wychodziło z dłoni Scorpiona. Trudno zatem w takim przypadku powiedzieć, że Scorpion posługiwał się w filmie kunai.

▫ Mortal Kombat (2021): Najnowsza adaptacja filmowa przedstawia kunai Scorpiona bardziej zgodnie z jego pierwotnym wyobrażeniem z gier, jako metalowy szpic na łańcuchu, choć z dodatkowym kontekstem osobistego znaczenia dla postaci.

Kunai Scorpiona, w różnych formach, zawsze było kluczowym elementem jego arsenału, symbolizując zarówno jego styl walki, jak i jego dążenie do zemsty. Ewolucja tej broni odzwierciedla również zmieniającą się technologię i kreatywność twórców serii Mortal Kombat, którzy z czasem dodawali nowe elementy do postaci, aby utrzymać jej świeżość i zainteresowanie fanów. W każdej wersji, od gier po filmy, kunai pozostaje nieodłącznie związane z legendą Scorpiona, będąc jednym z najbardziej rozpoznawalnych elementów w całej serii.

Znaczenie kunai w i poza światem MK

Poprzez postać Scorpiona, kunai zyskało na popularności i rozpoznawalności w popkulturze, stając się synonimem zarówno jego charakteru, jak i serii Mortal Kombat jako całości. Ten element uzbrojenia, choć zakorzeniony w historycznych realiach, został przeinterpretowany i podkreślony w mediach, co przyczyniło się do wzrostu zainteresowania kulturą ninja i ich arsenałem. Scorpion, wykorzystując kunai w spektakularny i dynamiczny sposób, przyczynił się do zmiany postrzegania tej broni z prostego narzędzia w legendarny symbol wojownika.

Kunai pojawia się w popkulturze, w tym w wielu mangach i anime, często odgrywając ważną rolę w arsenale postaci ninja lub wojowników. Oto kilka przykładów:

▫ "Naruto": Prawdopodobnie najbardziej znane po Mortal Kombat wykorzystanie kunai w popkulturze. W tym anime, kunai są codziennym narzędziem i bronią ninja, używane do walki, obrony oraz jako narzędzia wielofunkcyjne. Postacie często modyfikują je, dodając do kunai papierowe bomby lub używając ich do kierowania technikami czakry.

▫ "Boruto: Naruto Next Generations": Kontynuacja "Naruto", w której tradycja użycia kunai przez ninja jest kontynuowana przez nowe pokolenie.

▫ "Ninja Scroll": Klasyczne anime, w którym kunai i inne tradycyjne japońskie bronie są używane przez ninja w licznych scenach walki, pokazując ich zróżnicowane zastosowanie w boju.

▫ "Basilisk": Seria manga i anime, gdzie postacie, będące członkami wojowniczych klanów ninja, używają kunai w swoich starciach, co podkreśla historyczne znaczenie tej broni w kulturze ninja.

Ewolucja postrzegania

Kunai, choć powszechnie kojarzone z ninja i ich tajemniczym światem, kryje w sobie znacznie więcej historii i zastosowań, niż mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka. Jedną z ciekawostek jest fakt, że choć dzisiaj kunai jest utożsamiane głównie z wojownikami cienia, w swoich początkach było narzędziem używanym przez szerokie grono ludzi, w tym rolników. Jego prosta, lecz wytrzymała konstrukcja sprawiała, że było niezastąpione w codziennych pracach, od rolnictwa po budownictwo, co świadczy o jego uniwersalności i praktyczności.

Dodatkowo, wbrew popularnemu przekonaniu i przedstawieniom w popkulturze, kunai nie było przede wszystkim bronią rzucaną. Jego ciężar i kształt lepiej nadawały się do walki bliskiego zasięgu oraz prac takich, jak kucie lub dłutowanie, co czyniło z niego narzędzie o wiele bardziej wszechstronne, niż mogłoby się wydawać. Historia kunai jest więc przykładem na to, jak przedmioty mogą zmieniać swoje znaczenie i percepcję w zależności od kontekstu kulturowego i epoki, w której są używane.

Współczesne występowanie kunai, zarówno w świecie rzeczywistym, jak i fikcyjnym, świadczy o niezwykłej zdolności ludzkiej wyobraźni do przekształcania prostych narzędzi w obiekty o głębokim znaczeniu kulturowym i emocjonalnym. Od skromnych początków jako narzędzie rolnicze, przez nieoceniony element arsenał ninja, aż po ikoniczną broń w uniwersum Mortal Kombat, kunai przemierzyło długą drogę, zdobywając status legendy. Ta podróż nie pokazuje ewolucji kunai, ale ewolucję tego, jak my postrzegamy takie narzędzie na przestrzeni dziejów oraz demonstruje sposób, w jaki przeszłość inspiruje współczesną rozrywkę i sztukę.